گردشگری
راه توسعه چهارمحال و بختیاری از گردشگری می‌گذرد
گردشگری برای استان‌هایی همچون چهارمحال و بختیاری با وجود جاذبه‌های فراوان می‌تواند به مهم‌ترین منبع کسب درآمد ارزی تبدیل شود
شاید بتوان گفت با وجود فشارهای موجود در ابعاد بین‌المللی و داخلی تنها راهی که می‌تواند به شکوفایی اقتصاد کشور و به‌خصوص چهارمحال و بختیاری کمک کند، توسعه گردشگری است.
به گزارش ایسنا، صنعت گردشگری با ویژگی‌‌های خاص خود، صنعتی پویا با آینده‌ای روشن تلقی میشود و برای استان‌هایی همچون چهارمحال و بختیاری با وجود جاذبه‌های فراوان می‌تواند به مهم‌ترین منبع کسب درآمد ارزی تبدیل شود. مشروط بر این‌که برنامه‌‌ای صحیح و همه‌جانبه توأم با آینده‌نگری برای آن تنظیم و اجرا شود. با این‌که در تمامی برنامه‌های توسعه سالیان اخیر بر رهایی از اقتصاد تک‌محصولی متکی بر صادرات نفت تأکید شده، ولی در مقام عمل موفقیت و کامیابی قابل‌توجه، ملموس و محسوسی در این زمینه به دست نیامده است.
رهایی از اقتصاد تک محصولی
رشد و توسعه صنعت توریسم در ایران به عنوان یکی از راهکارهای عملی رهایی از اقتصاد تک‌محصولی و متنوع‌سازی منابع درآمدی کشور باید بیش از پیش مورد توجه برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران قرار گیرد. «پروانه کمالی»، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور شهرکرد با اشاره به توانمندی اقتصادی داخلی چهارمحال و بختیاری برای گذر از دوران تحریم و بهبود وضعیت اقتصادی بدون اتکا به بیرون، اظهار کرد: موضوع اقتصاد مقاومتی برای نخستین بار در سال 89 به منظور مقابله با تحریم‌ها، تکیه بر توانمندیهای داخلی و تبدیل فشارهای بیرونی به فرصت، مطرح شد. وی در پاسخ به این سوال که آیا ساختار اقتصادی استان به گونه‌ای هست که قدرت ایستادن در مقابل تحریم‌ها و شرایط فعلی اقتصادی را داشته باشد یا خیر، تصریح کرد: با نگاه به پتانسیل‌ها و مزیت‌های چهارمحال و بختیاری، در سه مقوله گردشگری، فرش و محصولات باغی می‌توان این پرسش را پاسخ داد. وی تاکید کرد: گردشگری می‌تواند به عنوان اقتصاد سبز با ایجاد بیشترین فرصت شغلی، جنبه توسعه‌ای داشته باشد و چشم‌اندازها و زمینه‌های توسعه را تقویت می‌کند.
جاذبه های فراوان
کمالی با اشاره به جاذبه‌های گردشگری فراوان در استان همچون آبشارها، پارک‌های جنگلی، تالاب‌ها، چشمه‌ها و... و مناطقی همچون سامان که جنبه گردشگری قوی دارد، تصریح کرد: متاسفانه برای گردشگری استان اقدامی مناسب انجام نگرفته و از این فرصت در جهت تقویت تاب‌آوری اقتصادی استفاده درستی نشده است. وی با بیان این‌که پتانسیل‌های گردشگری قوی در چهارمحال و بختیاری موجود است، تاکید کرد: در این استان مدیریت کافی در بخش توریسم وجود ندارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی به صنعت فرش دستباف به عنوان یکی دیگر از مزیت‌های استان اشاره و عنوان کرد: با این‌که فرش استان به ثبت جهانی رسیده است، اما سیاست‌های حمایتی مناسبی برای آن در نظر گرفته نشده و در بازار فروش محصولات تولیدی نیز حمایت چندانی وجود ندارد. وی با بیان این‌که افزایش قیمت دلار می‌توانست بازار فرش استان را رونق ببخشد، ادامه داد: در این زمینه نسبت به بازار فرش استان کم لطفی شد و فرش‌های استان به کمترین قیمت به فروش رسید. کمالی عدم ارتقای تکنولوژی صنعت فرش را یکی دیگر از دلایل بی‌رغبتی مردم استان برای ماندگاری و فعالیت در این عرصه عنوان کرد و گفت: با ادامه این روند در استان نمی‌توان چشم‌انداز مطلوبی برای فرش دستباف در نظر گرفت.
لزوم حمایت از قالی بافان
این مدرس دانشگاه گفت: با مدیریت صحیح این صنعت و حمایت از بافندگان می‌توان تولید فرش دستباف استان را به عنوان یکی از تولیدات با ارزآوری بالا مطرح کرد و نکته قابل توجه این است که هر گاه ما برنامه‌ریزی و مدیریت خوبی نداشتیم در رقابت جهانی بازار را به رقبای هندی، پاکستانی و نپالی باختیم.
وی در ادامه تولیدات محصولات باغی را از دیگر مزیت‌های استان برای بهبود شرایط اقتصادی مردم استان دانست و تصریح کرد: بادام، مزیت ویژه استان ما در صادرات است و با وجود این‌که 75 درصد صادرات محصولات کشاورزی استان مربوط به بادام است، تنها 10 درصد بادام تولیدی از گمرک استان صادر میشود و این یک نقص است. کمالی با بیان این‌که همواره استانی خوب دیده میشود که جایگاه اقتصادی – صادراتی خوبی داشته باشد، اضافه کرد: تلاش و زحمت در استان ما انجام شده ولی امتیاز تجاری آن برای استانی است که بادام ما را صادر می‌کند. وی در ادامه گفت: هر ساله در ایام نوروز باغداران استان نگران سرمازدگی محصولات خود هستند، اما متاسفانه تکنولوژی برای مهار سرمازدگی در اختیار کشاورزان قرار نگرفته است. این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر این‌که اگر چشم‌اندازها تغییر کند، می‌توان قدرت تاب‌آوری را افزایش داد، اظهار کرد: استان چهارمحال و بختیاری داری مواهب الهی و پتانسیلهایی کم‌نظیر در دنیا است که با مدیریت صحیح و استفاده از نیروهای توانمند می‌توان روند توسعه استان را تسهیل کرد.
وضعیت نامطلوب شاخص‌های اقتصادی
«بهمن قدمی‌دمابی»، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد نیز با بیان این‌که چهارمحال و بختیاری از نظر شاخص‌های اقتصادی وضعیت مطلوبی ندارد، اظهار کرد: وضعیت اقتصادی کشور و استان با شرایط ایده‌ال فاصله بسیاری دارد.
وی افزود: عموما زمانی‌که متفکران اقتصادی بخواهند مسیر رشد و توسعه یک کشور را طراحی و برنامه‌ریزی کنند، بر مزیت‌های آن منطقه متمرکز می‌شوند، به عبارتی باید توجه شود که هر مجموعه چه نقاط قوت و ضعفی دارد سپس نقاط قوت را تقویت و نقاط ضعف را برطرف کرد. قدمی ادامه داد: چهارمحال و بختیاری نیز برای این‌که بتواند از وضعیت موجود خارج شود و شاخص‌های اقتصادی را بهبود ببخشد لازم است بر مزیت‌های آن متمرکز شود. این مدرس دانشگاه با تاکید بر این‌که فعالیت‌های اقتصادی که در این استان در حال انجام است نتوانسته شاخص‌های کلان را به جایگاه مطلوبی برساند، گفت: لازم است علت و یا علل این ناتوانی به صورت دقیق و کارشناسی بررسی و تجزیه و تحلیل شود تا راهکار مناسبی ارائه و دنبال شود اما برای این‌که وضعیت فعلی اصلاح و شاخص‌های اقتصادی بهبود یابد، باید به کدام سو متمرکز شد؟
وی تصریح کرد: یکی از حوزه‌هایی که امروزه در دنیای جدید اهمیتی بیش از پیش پیدا کرده است حوزه گردشگری است.
قدمی ادامه داد: امروزه با گسترش تکنولوژی و زندگی ماشینی بسیاری از فعالیت‌های سنتی حذف شده و ماشین‌های هوشمند جای آنان را گرفته و یا در آینده خواهد گرفت. لذا در این زمینه فعالیت‌های اقتصادی گسترده‌ای در آینده از چرخه فعالیت‌های اقتصادی خارج می‌شوند، اما تنها حوزه‌ای که سرعت و گسترش تکنولوژی، آن را تضعیف نکرده بلکه باعث تقویت آن نیز میشود شاخه گردشگری است. این کارشناس مسائل اقتصادی تاکید کرد: مقوله گردشگری به دلیل قابلیت‌های گسترده از قبیل ماهیت خدماتی بودن آن، باعث تقویت زیرساخت‌ها و ارزآوری‌های گسترده و ایجاد ارزش افزوده بسیار بالا در حوزه‌های مختلف خواهد شد. طول دوره بازگشت سرمایه آن نیز از نظر زمانی کوتاه است، از طرفی در سطح اقتصاد ملی و بین‌المللی نیز اقتصادها در حال پرداختن به این موضوع هستند و به نوعی روی آن متمرکز شده‌اند.
وی ادامه داد: در اقتصاد، همیشه فرصت سود در بلندمدت وجود ندارد، به دلیل این‌که بنگاه‌ها همواره دنبال سود بیشتر هستند در نتیجه در شناسایی و جذب فرصت‌ها از هم سبقت می‌گیرند و این فرصت‌ها را از هم می‌ربایند. می‌توان گفت که امروز ممکن است سمی برای فردا باشد لذا برای آن‌که از این غافله کسب سود عقب نمانیم، باید از امروز تدابیری بیاندیشیم.
جذب گردشگر داخلی و بین‌المللی در استان
«بهمن قدمی‌دمابی»، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، گفت: در حالت کلی چهارمحال و بختیاری به دلیل قابلیت‌های گسترده‌ای که در حوزه گردشگری خصوصا شاخه‌های مرتبط با طبیعت از قبیل ورزش‌های آبی، صخره‌نوردی، کوه‌نوردی، چتربازی و پاراگلایدر و سایر حوزه‌ها دارد می‌تواند مفید واقع شده، مسیر توسعه را از این طریق بگشاید، پس باید تدابیری اندیشید که جذب گردشگر داخلی و بین‌المللی در استان افزایش یابد. وی با اشاره به این‌که بحث افزایش نرخ ارز می‌تواند اقتصاد ملی و استان ما را در حوزه گردشگری تقویت کند، تاکید کرد: با افزایش نرخ ارز سفر به ایران برای گردشگران خارجی ارزان‌تر شده است لذا می‌توانیم این تهدید را به فرصت تبدیل کنیم و به نوعی در راستای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی گام برداریم. به گفته این مدرس دانشگاه دلیل آن‌که به سایر حوزه‌ها همچون صنعت و... به عنوان فرصت کسب سود برای استان نگاه نمی‌شود آن است که فاصله ما با سایر استان‌ها به جز در موارد محدودی بسیار زیاد شده و پر کردن این شکاف با توجه به محدودیت منابع به عنوان حرف اولیه علم اقتصاد امکان‌پذیر نیست یا بسیار پر هزینه است اما این شکاف در حوزه گردشگری فعلا اندک و به راحتی قابل جبران است. وی در پایان خاطرنشان کرد: امیدوارم مسئولان استان بتوانند با شناخت بهتر و دقیق‌تری از علم اقتصاد سیاست‌های بهینه‌ای را اتخاذ کنند تا اندکی بتوانیم اقتصاد استان و کشور را بهبود ببخشیم.
